Ontsnappen uit het medisch-specialistisch bedrijf (MSB)

Sinds 1 januari 2015 zijn medisch specialisten veelal werkzaam in een zogenaamd medisch-specialistisch bedrijf (MSB). Het MSB verenigt alle specialisten van het ziekenhuis in één maatschap of coöperatie. De banden van dit MSB blijken nogal eens te knellen. Voor die gevallen is er goed nieuws: medisch specialisten kunnen ontsnappen uit het keurslijf van het MSB en terugkeren naar hun eigen maatschapsverband.

De massale invoering van het MSB is te wijten aan (belasting)adviseurs die paniek hebben gezaaid over dreigend fiscaal nadeel. Het nieuwe declaratiesysteem van integrale bekostiging zou er volgens hen toe leiden dat medisch specialisten in fiscale zin niet langer als ondernemer zouden worden gezien. Dat zou leiden tot een forse belastingverhoging voor de specialist. Werken in een MSB leek het tovermiddel om hieraan te ontsnappen. Per 1 januari 2015 gingen voormalige maatschappen van specialisten massaal op in MSB's. Dat bleek al snel onnodig te zijn. Maten in 'ouderwetse' (kleine) maatschappen lopen in veel gevallen wel degelijk voldoende ondernemersrisico en kwalificeren dus als ondernemer voor de Belastingdienst.

Het nadeel van het MSB is dat de samenwerking bepaald niet vrijblijvend is. Wie de Belastingdienst wil laten geloven dat sprake is van één bedrijf, moet zich ook daadwerkelijk zo organiseren. Dat betekent bijvoorbeeld dat een centraal bestuur beslist over werkafspraken, niet de vakgroep of de organisatorische eenheid van een bepaald specialisme. Kosten en risico's moeten bovendien min of meer gedeeld worden door het collectief. Wanneer iedere vakgroep zijn eigen kosten en risico's draagt, is geen sprake van een 'echt' MSB. Daar prikt de Belastingdienst doorheen.

Specialisten in het MSB worden, kortom, gedwongen om zich te onderwerpen aan het collectief. Dat bevalt lang niet iedereen en het dient geen nuttig doel. De patiëntenzorg wordt er niet beter van. Integendeel: de ervaring leert juist dat de patiënt baat heeft bij kleinschaligheid. Een maatschap die bestaat uit enkele specialisten is goed bestuurbaar. Een MSB bestaande uit soms wel honderden specialisten is onbestuurbaar. Dat is vragen om problemen. Specialisten die grip willen houden op hun werkzaamheden, organiseren zich in een overzichtelijk verband. Zij keren terug naar hun oude maatschap.