Een stichting administratiekantoor: onmisbaar bij bedrijfsopvolging?

Uw aandelen fiscaal gunstig schenken aan uw familieleden en toch (voorlopig) de baas in uw bedrijf blijven? Dit klinkt te mooi om waar te zijn. En toch kan het, voorlopig zelfs nog met een flink belastingvoordeel.

Hoe zit dat precies?

Veelal wordt een onderneming uitgeoefend via een besloten vennootschap (hierna: bv). De ondernemer houdt dan de aandelen in deze bv. De aandelen in een bv geven zeggenschapsrecht en winstrecht in de vorm van dividend.

Veel bedrijven zijn familiebedrijven. Dat wil zeggen dat naast vader en/of moeder ook zoon en/of dochter werkzaam zijn binnen de onderneming. Vaak heeft één van de kinderen (of alle kinderen) aspiraties om ooit de onderneming van hun ouders voort te zetten. Voortzetten houdt in dat zij de aandelen van de bv in handen krijgen. Dat kan plaatsvinden via koop van de aandelen of vererving, maar ook bijvoorbeeld via schenking. De ouders schenken dan de aandelen van de bv aan de kinderen, waardoor de kinderen zeggenschap (bestuursbevoegdheid) verkrijgen en gerechtigd worden tot de voordelen van de bv.

Met name het schenken van aandelen in een bv neemt de afgelopen tijd een hoge vlucht. Dat komt omdat dit (nu nog) belastingtechnisch voordelig kan zijn.

Stel dat vader en moeder een goedlopende onderneming hebben en dat alle aandelen in de bv een waarde van € 4.000.000 vertegenwoordigen. Als zij de aandelen aan de kinderen zouden schenken, zouden de kinderen tot grofweg 10% / 20% schenkbelasting en 26,9% inkomstenbelasting (Box 2) verschuldigd zijn. Een totale belastingdruk van rond de 40-50%.

Deze hoge belastingdruk kunnen partijen onder voorwaarden voorkomen door een beroep te doen op de bedrijfsopvolgingsfaciliteit (hierna: BOF). Door gebruik te maken van deze regeling kan de belastingdruk worden verminderd tot circa 5%. Een hele profijtelijke regeling dus.

Zo profijtelijk dat stemmen in De Haag opgaan om de regeling op korte termijn te versoberen. Het kan daarom fiscaal zinvol zijn schenkingen dit jaar nog in gang te zetten waardoor van de ruime vrijstellingen van de BOF kan worden geprofiteerd.

In veel gevallen is het echter niet de wens of bedoeling dat de kinderen ook direct al de zeggenschap verkrijgen over het bedrijf.  Zeker niet wanneer de kinderen nog jong en onervaren zijn of wanneer één van de kinderen niet geschikt is om het bedrijf over te nemen of geen interesse heeft. Nu gebruik maken van de regeling lijkt dus ook nadelen te hebben.

In deze gevallen biedt een Stichting Administratiekantoor (hierna: STAK) uitkomst. De aandelen in de bv worden bij certificering fiscaal geruisloos overgedragen aan de STAK. De STAK verkrijgt daarmee de zeggenschap over de bv. Het bestuur van de STAK kan naar eigen keuze worden ingevuld. Veelal wordt bepaald dat de beoogd bedrijfsopvolger t.z.t. plaatsneemt in het bestuur van de STAK. Op deze wijze wordt ook de continuïteit van het bedrijf gewaarborgd. De niet-bedrijfsopvolgers blijven buiten het bedrijf. De zeggenschap wordt door certificering dus niet uit handen gegeven. De ouders die hun aandelen in de hebben overgedragen aan de STAK krijgen hiervoor van de STAK certificaten terug. Het economisch belang ligt daarmee bij de certificaathouders. Zij ontvangen dividend en ook alle andere vermogensmutaties (koerswinst) komen hen ten goede.

Nadat de aandelen zijn gecertificeerd schenken de ouders (de certificaathouders) de certificaten aan hun kinderen. Onder voorwaarden kunnen partijen hierbij gebruik maken van de BOF.

Conclusie                                                                                                                                                                                               Inbreng van de aandelen in een STAK leidt ertoe dat de zeggenschapsrechten en de vermogensrechten die normaliter samengaan in een aandeel worden gesplitst. De STAK bezit voortaan de zeggenschapsrechten, terwijl de vermogensrechten na de schenking van de certificaten (deels) toekomen aan de kinderen.

Een STAK is daarmee hét instrument om op eenvoudige wijze een scheiding aan te brengen tussen de zeggenschap en de financiële belangen van een onderneming. Een STAK is vooral nuttig wanneer ouders overwegen (een deel van) hun onderneming te schenken aan hun kinderen. Dat kan voorlopig (onder voorwaarden) nog met een beroep op de BOF en dit kan een hoop belasting besparen.

De STAK interessant voor u? De fiscalisten van Guurink Wintermans denken graag met u mee.

Deze gastblog is geschreven door mr. H.C. (Diederik) Ipenburg, fiscalist bij Guurink Wintermans belastingadviseurs te Rotterdam